علائم اختلال وسواسی – جبری که ممکن است من در فرزندم ببینم، چه هستند؟

وسواس فکری

افکار، تصاویر و یا تکانه‌هایی وجود دارند که دوباره و دوباره اتفاق می‌افتد و به نظر می‌رسد که خارج از کنترل است. کودک نمی خواهد این افکار را داشته باشد و آنها را بسیار نگران کننده و ناگهانی می‌یابد. کودک معمولاً می‌داند که اینها واقعی نیستند اما نمی تواند آنها را کنترل کند. وسواس فکری همراه است با احساسات ناراحت کننده از قبیل ترس، نفرت، شک یا اعتقاد به این که چیزهایی که باید انجام شوند “کاملاً درستند” .

جدول ۱ انواع رایج وسواس فکری

وسواس عملی

اعمالی  که بوسیله کودک  برای دور ساختن وسواس فکری انجام می شوند . وسواس‌های عملی، اعمالی هستند که بارها و بارها مطابق با قوانین یا آیینهای خاص اجرا می‌شوند. آنها لذت بخش نیستند .آنها آئینها را برای کسب آرامش از  اضطراب ناشی از وسواسهای فکری، انجام می‌دهند (جدول ۱).

علائم  اختلال وسواسی – جبری، معمولاً در طول زمان تغییر می‌کنند، گاهی اوقات در حداقل است یا گاهی اوقات باعث ناراحتی زیادی می‌شود. آنها تمایل به افزایش و کاهش دارند.

بعضی رفتارهای آداب وسواسیی و خرافات از تحولات طبیعی دوران کودکی هستند. با این حال، تشخیص  اختلال وسواسی – جبری با عوامل زیر بیشتر محتمل است:

• فراوانی بیش از حد فعالیتهای وسواسی- جبری
• زمان بیش از حد صرف شده در این فعالیتها
• اختلال عملکرد در خانه و مدرسه
• سطح بالای اضطراب
• تداوم این رفتارها با گذشت زمان وقتیکه آنها باید ناپدید شوند.

اختلال وسواسی – جبری ممکن است بدتر شود یا موجب رفتارهای مخرب، شدت ایجاد اختلال یادگیری، باعث مشکلات در توجه و تمرکز و یا با یادگیری درمدرسه تداخل یابد.

راه دیگر در نگاه به  اختلال وسواسی – جبری، فکر کردن به آن بعنوان یک سیستم بیش از حد فعال است. نگرانی چنان قوی است که کودک احساس می‌کند که او یا باید تکلیف را انجام دهد یا آن را بارها و بارها در ذهن خود در نقطه‌ای با زندگی روزانه که تداخل دهد . کودک ممکن است درک کند که تکرار رفتار ضروری نیست، اما اضطراب به حدی بالاست که او احساس می‌کند تکرار برای خنثی کردن احساس دردناک لازم است.

نویسنده مژگان شوشتری

دکترای روانشناسی کودک و نوجوان